“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 137 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 137
Metin ve Türle İlgili Açıklamalar
İslamiyet’in Kabulünden Sonraki Türk Destanları
Türklerin İslamiyet’i kabulünden sonra İslam kültürünün hâkim olduğu destanlar ortaya çıkmıştır. Bunların başlıcaları şunlardır:
Manas Destanı: Kırgız Türkleri arasında XI-XII. yüzyılda Türkistan’da doğan Manas, İslamiyet’in etkisinde oluşan ilk Türk destanlarındandır. Destan kahramanı Manas, İslamiyet’i yaymaya çalışır. Dünyanın en uzun destanı olarak bilinen Manas Destanında, Müslüman Kırgızlarla putperest Kal- muklar arasındaki mücadeleler anlatılır. Günümüzde manasçı denen ozanlar tarafından bu destan hâlâ okunmaktadır.
Cengiz Han Destanı: XIII. yüzyılda Orta Asya Türk-Moğol halkları arasında ortaya çıkan destanda Moğol Hükümdarı Cengiz Han’ın hayatı, kişiliği ve savaşları anlatılır.
Timur Destanı: XIV. yüzyılda Timurlu hanedanının kurucusu ve ilk hükümdarı olan Timur’un hayatının ve fetihlerinin anlatıldığı destandır. Timur, Cengiz Han’ın soyundan gelmediği hâlde Çağatay Hanlığı’nda önemli görevlerde bulunmuş, büyük başarılar elde etmiştir. Maveraünnehir’e tek başına hâkim olan Timur, kendi adıyla anılan bir devlet kurmuştur.
Edige Destanı: XV. yüzyılda Altınorda Hanlığı’nın yıkılışı, destanın konusunu oluşturur. Altınorda Hükümdarı Toktamış Han ile Nogay Beylerinden Edige arasındaki mücadelede Timur’un da yardımıyla Edige galip gelir. Destanda Nogayların başına geçip han olan Edige’nin devletini korumak için verdiği mücadeleler anlatılır.
Satuk Buğra Han Destanı: Karahanlıların ilk Müslüman hükümdarı olarak bilinen Satuk Buğra Han’ın etrafında gelişen olayların anlatıldığı destandır.
Battal Gazi Destanı (Battalname): VIII. yüzyılda Arapların Rumlara karşı yaptığı savaşlarda efsaneleşen Battal Gazi’nin Anadolu’daki kahramanlıklarının anlatıldığı destandır. Destanda Battal Gazi’nin olağanüstü olaylarla dolu macerası anlatılır. Battal Gazi, İslam adına sadece Haçlı ve Rum ordusuyla savaşmaz; sihirbazlarla, devlerle ve cadılarla da savaşır. Türk destanlarında görülen at motifi burada da karşımıza çıkar. Battal Gazi’nin atı Aşkar Devzade kendisi gibi kahramandır.
Sarı Saltuk Destanı (Saltukname): Battalname ve Danişmendname gibi dinî temellere dayanan Saltukname’de Sarı Saltuk’un Anadolu ve Rumeli’nin fethedilmesi ve İslamlaştırılmasında gösterdiği kahramanlıklar anlatılır. Destan, XV. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
Köroğlu Destanı: Anadolu dışında farklı Türk coğrafyalarında da anlatılan Köroğlu Destanı bir aşk ve kahramanlık destanıdır. Destanın Anadolu varyantında, Köroğlu lakabıyla ünlenen Ruşen Ali’nin, Bolu Beyi’nden eziyet gören babasının öcünü almak için verdiği mücadele anlatılır.
Danişmend Gazi Destanı (Danişmendname): Battal Gazi’nin torunu olduğu varsayılan Melik Da- nişmend Gazi’nin anlatıldığı destandır. Destan, Malazgirt Zaferi sonrasında Anadolu’da kurulan Da- nişmendli Beyliği’nin kurucusu Melik Danişmend Gazi’nin etrafında gelişir. XI. yüzyılda oluşmaya başlayan destan XIII. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. Destan sonradan Osmanlı Hükümdarı Sultan II. Murat’ın isteği üzerine Tokat Dizdarı Arif Ali tarafından on yedi bölüm hâlinde nazım-nesir karışık olarak yeniden düzenlenmiştir:
“Biz gelelim bu yana, Melik hikâyesine ve Artuhî hâline: Kâfirler üç bin kâfir seçip ribatı ortaya almışlar idi. Artuhî miskin, yalnız inleyip yatardı. Kadere boyun eğip Tanrı’ya yalvarırdı. Kâfirler bu tarafta kement atıp ribat damına çıktılar. Gördüler ki Artuhî’nin bir kolu düşmüş. İnileyip yatarken secde edip Hazret-i Hakk’a yalvarırdı. Nazım:
Ey Tanrı, gizlim ve aşikârım,
Senin hazretine her hesabım ayandır, dedi.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 137 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
Yorum Yap