11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Cem Yayınları Sayfa 263

“11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 263 Cem Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Cem Yayınları Sayfa 263

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Cumhuriyet Dönemi’nde Mülakat: Gazete ve dergiler ile gelişen mülakat türü, Cumhuriyet Dönemi’nde gazete ve dergi sayısının artışıyla birlikte gelişim göstermiştir. Yaşar Nabi Nayır’ın “Edebiyatçılarımız Konuşuyor”, Mustafa Baydar’ın “Edebiyatçılarımız Ne Diyor”, Hikmet Feridun Es’in “Bugün de Diyorlar ki”, Nurullah Berk’in “Ustalarla Konuşmalar” adlı eserleri mülakat türünün bu dönemdeki önemli eserleridir. Adı geçen yazarlar dışında Cumhuriyet Dönemi’nde Gavsi Ozansoy, Abdi İpekçi, Sermet Sami Uysal gibi yazarlarımız da mülakat türünde yazmışlardır.

Okuduğunuz mülakat, önemli edebiyatçılarımızdan İsmail Parlatır tarafından Kırgız edebiyatının dünya edebiyatında da ün yapmış büyük roman yazarı Cengiz Aytmatov’la yapılmıştır. Üzerinde durulan konular daha çok dil ve edebiyat olmuştur.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz “Cengiz Aytmatov ile Dil ve Edebiyat Üzerine Söyleşi” metninde anlamı verilen kelimelerin dışında bilmediklerinizi metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.

• Cevap:

Lengüistik: Dil bilimi.

Sübjektif: Öznel.

Sosyalizm: Toplumsal refahı devlet inisiyatifinin getireceğini savunan, işçilerin yönetime katılmalarına ağırlık veren, hür teşebbüsü devletin ve sendikaların baskısı altında tutmaya çalışan, telkin ve propagandalarını eğitim, tarım ve vergi reformları üzerinde yoğunlaştıran siyasi öğreti, toplumculuk.

2. Metin ile metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

• Cevap: Metinde Kırgız edebiyatının önemli ismi Cengiz Aytmatov’la yapılan bir mülakat yer almaktadır. Yazarın dil, edebiyat, roman gibi konularla ilgili görüşleri alınmıştır. Amaç, yazarın bu konularla ilgili görüşlerini okuyucuya ulaştırmaktır. Metnin hedef kitlesi Türk ve dünya edebiyatına ilgisi olan okur kesimidir.

3. Metnin ana düşüncesi ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.

• Cevap:

Ana düşünce:

• Cengiz Aytmatov, Türk ve dünya edebiyatının roman alanındaki en önemli isimlerinden biridir.

Yardımcı düşünceler:

• Dil, bir milletin sahip olduğu en önemli değerdir.
• Dilini kaybeden milletler, benliğini de kaybeder ve asimile olur.
• Farklı Türk lehçelerini kullanan ulusların ortak bir edebiyat dili oluşturmaları gerekmektedir.
• Türk topluluklarının ortak bir alfabe kullanmaları gerekir.
• Çağın gelişmelerinin dilimize kazandırılması gerekir.
• Destanlar, eski zamanların anıt eserleridir.
• Televizyonun yaygınlaşması edebiyat ve kitap için bir tehlike oluşturmuştur.
• Romancılık, tüm dünyada önemli bir seviyeye gelmiştir.

4. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihî öğeleri belirleyiniz.

• Cevap: Metinde Türk topluluklarının ortak bir edebiyat oluşturması gerektiğinin ifade edilmesi millî değerdir. Yazarın, romanın tüm dünyada gelişme içinde olduğunu söylemesi evrensel değerdir. Dilini kaybeden milletlerin asimile oldukları ve olacakları sosyal, siyasi ve tarihî bir ögedir.

5. Metinde ortaya konan bilgi ve yorumları değerlendiriniz.

• Cevap: Yazar, yerinde tespitler ve değerlendirmeler yapmıştır. Kendisiyle barışıktır. Örneğin şiir yazmayı denediğini ama olmadığını söylemektedir. Konulara yapıcı bir yaklaşımı vardır. Türk dilinin geliştirilmesi ve teknolojik gelişmelere ayak uydurması gerektiğini, Türklerin ortak bir edebiyat dili oluşturmaları gerektiğini ifade etmektedir.

6. Metinde yazarın/anlatıcının konu ve okuyucuya yönelik tavrını belirleyiniz.

• Cevap: Metinde yazar konu ve okuyucuya karşı nesnel bir tavır içindedir. Cengiz Aytmatov’un görüşleriyle ilgili herhangi bir değerlendirme, yorum yapılmamış, olduğu gibi aktarılmıştır.

7. Okuduğunuz metni Ruşen Eşref Ünaydın’ın “Ahmet Haşim” metni ile karşılaştırınız ve iki metnin benzerlik ve farklılıklarını açıklayınız.

• Cevap: İki metin de mülakat türündedir. İkisinde de mülakatın yapıldığı kişi sanatçıdır. Bu sanatçıların dil, sanat ve edebiyatla ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Ancak “Ahmet Haşim” adlı metnin özellikle baş tarafında yazarın öznel değerlendirmeleri yer almaktadır. Bu durum, metnin mülakat türünün ilk örneklerinden olmasına bağlanabilir.

8. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

• Cevap:

Açık iletiler:

• Cengiz Aytmatov, Türk ve dünya edebiyatının roman alanındaki en önemli isimlerinden biridir.
• Dil, bir milletin sahip olduğu en önemli değerdir.
• Dilini kaybeden milletler, benliğini de kaybeder ve asimile olur.
• Farklı Türk lehçelerini kullanan ulusların ortak bir edebiyat dili oluşturmaları gerekmektedir.
• Türk topluluklarının ortak bir alfabe kullanmaları gerekir.
• Çağın gelişmelerinin dilimize kazandırılması gerekir.
• Destanlar, eski zamanların anıt eserleridir.
• Televizyonun yaygınlaşması edebiyat ve kitap için bir tehlike oluşturmuştur.
• Romancılık, tüm dünyada önemli bir seviyeye gelmiştir.

Örtük iletiler:

• Ruslar, Türklere dillerini unutturarak onları asimile etmek istemiştir.
• Bir dilin dünya üzerinde en çok konuşulan dillerden olması o dilin büyüklüğünü, önemini göstermez.
• Türkçenin dünya dillerindeki yerini, önemini en iyi Türkologlar açıklayabilir.

ETKİNLİK

Cumhuriyet öncesi Türk edebiyatında mülakat türünde yazılan eserleri ve bu eserlerin yazarlarını araştırınız.

• Cevap: Tanzimat sanatçılarından Ziya Paşa’nın “Rüya” adlı eseri hayalî bir mülakat şeklinde yazılmıştır. Ruşen Eşref Ünaydın’ın 1918 yılında yazdığı “Diyorlar ki” ve “Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal’le Mülakat” adlı eseri Cumhuriyet öncesinde bu türün en önemli örnekleridir.

11. Sınıf Cem Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 263 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.