12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 92 Cevapları Meb Yayınları’na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Meb Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 92
1. Söyleyici, şiirde kime seslenmektedir? Ona neler anlatmaktadır?
- Cevap: Söyleyici insanlara seslenmektedir. Çalışan, emekçi, geçim derdiyle yaşayan işçileri, köylüleri ve alt tabaka sınıfı görmeyen, onlardan habersiz gibi yaşayan kör insanlara sesleniyor. Onlara, bu insanların hayatlarını, yaşadıkları geçim sıkıntısını, fakir mekanlarını, işlerini hatta isim vererek varlıklarını anlatıyor.
2. Şiirde yer alan “selim kaptan, dalgıç izzet, biletçi şerif, kontrol şevket, marangoz serkis, ahmet” kişilerinin şiire nasıl bir anlam kazandırdıklarını şairin sanat anlayışından yola çıkarak açıklayınız.
- Cevap: Şair, toplumcu-gerçekçi sanat anlayışı ve sosyalist-Marksist dünya görüşünün etkisiyle bu şiirde işçi, emekçi, sıradan küçük insanı ve hayatını anlatmaya; onları görmemezlikten gelen, varlıkları ve hakları konusunda tepkisiz kalan insanlara eleştirel bakmakta ve seslenmektedir. Hayatın içinden meslekleriyle birlikte isimlerini zikrederek, bu insanları örnek vererek şiirin vermek istediği amaca, mesaja, ideolojik görüşe destekler nitelik kazandırmış ve şiirin anlamını somut, pratik ve realite haline getirmiştir.
3. Şiirde yer alan “uyusun ay büyüsün camlar buğulanmasın”, “ışıklar uyanmasın camlar buğulanmasın”, “gemiler uyanmasın camlar buğulanmasın”, “cibâli uyanmasın camlar buğulanmasın” gibi dizelerdeki “camlar buğulanmasın” ifadesinden ne anlıyorsunuz?
- Cevap: Buğulanma olayı suyun gaz halinden sıvı haline geçmesidir. Halk arasında buna terleme de denir. Günlük hayatta sıkça karşılaşılan bir durumdur. Şair “camlar buğulanmasın” derken çalışan küçük insanların da dinlenmesini, gündüz olduğu gibi geceleyin çalışan halkın da diğer insanlar gibi uyumaya, dinlenmeye yani eşit yaşamsal haklara sahip olduğunu vurgulamak istemiştir. Çalışan insanların mekanlarındaki camlarda buğulanma olur. Çünkü dışarısı serin ve soğuk, içerisi ise hareketten dolayı sıcaktır. Bu insanlarda uyuması gereken, dinlenmesi gereken zamanlarda diğer insanlar gibi çalışmamalıdır. O zaman camlar buğulanmayacaktır.
4. Şiirdeki “sen uyu uyanmasın İstanbul uyusun/karagümrük uyusun fâtih uyusun/atatürk bulvarı’n- da rüyalar büyüsün/sen uyu uyusun İstanbul uyanmasın” dizelerinde yer alan “uyumak” fiiline yüklenen anlamı şiirin bağlamından hareketle açıklayınız.
- Cevap: Toplumsal statüsü, makamı, mesleği, sınıfı vb. ne olursa olsun herkes eşit yaşamsal hak ve ödevlere sahip olursa, her kesimden insanın hayatında huzur ve mutluluğun olacağını şair sanat anlayışı ve dünya görüşünden hareketle “uyumak” fiiline mesaj olarak yüklemiştir.
5. Okuduğunuz şiirden alınan “dalgıç izzet rüyasının dibine inmiş/yirmi beş kulaçtan bir somun ekmek çıkarıyor” dizelerinden yola çıkarak şairin yaşam karşısındaki tavrı hakkında düşüncelerinizi belirtiniz.
- Cevap: Şair sanat anlayışı ve dünya görüşünün etkisiyle ve de mizacı gereği ezilen, sömürülen, hayallerinin peşinden gidemeyen eve ekmek götürme derdinde ve bunun yaşam savaşını veren çalışan insanların destekçisidir. Hayata realist bakmakta, bütüncül ve toplumcu yaklaşmaktadır. Alt tabaka insanlarının hayallerinin de hayatın gerçekleriyle sınırlı ve uyumlu olduğunun farkındadır.
6. Şiirde, şairin “kişisel imla tercihi”ne örnek olabilecek kullanımları bulunuz.
- Cevap: Şair, noktalama işaretlerini ve büyük harf kullanmayı tarzı gereği tercih etmez.
7. Okuduğunuz şiirden alınan aşağıdaki bölümü şiirin tamamını göz önünde bulundurarak yorumlayınız.
cibâli uyanmasın evliyâ gibi uyuyor kuytulara sokulmuş yummuş gözlerini dudakları kilitli kirpikleri dolaşık uykusunun içinde bir çığlık dağılıyor gözbebekleri kirli gölgeleri sırnaşık cibâli korkuyor uykusu bölünmesin uyusun büyüsün bulutlar uyanmasın gemiler uyanmasın haliç buğulanmasın
- Cevap: Çalışan, emekçi, işçi insanların, fakir halk kesiminin diğer insanlar gibi bir hayatları, hayalleri, gerçekleri yoktur. Onlar zor şartlarda ve sınırlı hayat dairelerinde yaşamaktalar. Varoluş sorunu onlarda ağır bir yüktür. Diğer insanlar ise onlara gereken hakkıyı, saygıyı, ilgiyi göstermemekte, hatta varlıklarından bile habersiz gibi davranmaktadır. Oysa her insan hür ve değerlidir.
8. Okuduğunuz şiirde, aynı zamanda senaryo yazarı olan Attilâ İlhan’ın sinemanın anlatım olanaklarından (gösterme, hareket ögesi vb.) yararlandığını düşünüyor musunuz? Düşüncelerinizi dizelerden örnekler vererek açıklayınız.
- Cevap: Şair aynı zamanda senaryo yazarı olduğundan bu şiirde olduğu şiirlerinde film tekniklerini kullanmakta, adeta okura film seyrediyormuş hissini yaşatmaktadır. Seçtiği mekanlar, kişiler, bunları betimlerken kullandığı sıfatlar ve fiiller film sahnesi izlenimi yaratmaktadır. Bu şiirinde de görülen mekan ve kişi çeşitliliği, hareket ve görsellik zenginliği akan bir filmin kareleri gibidir. Özellikle dördüncü bende de bunu görmekteyiz.
9. a) Şiirde açık ve örtük ileti örnekleri bularak aşağıdaki şemalara yazınız.
- Cevap:
Açık İleti
→ Camlar buğulanmasın.
→ Biletçi Şerif Ali kontrol şevketi dövüyor.
→ Gözlüklerini kırıyor.
Örtük İleti
→ Uyusun bulutlar uyanmasın.
→ Işıklar uyanmasın.
→ Cibali uyanmasın evliye gibi uyuyor.
b) Bu iletilerin, metnin dil ve anlatımını nasıl etkilediğini söyleyiniz.
- Cevap: Örtük ileti de dil kapalı, imgelere dayanan, süslü ve sanatlı bir yapıdayken, açık ileti de verilmek istenen mesaj açık olarak verilmek istendiği için dil sade ve herkesin anlayacağı bir şekildedir.
10. Şiirin temasını en iyi yansıtan dizeleri bulunuz.
- Cevap: Sen uyu uyusun İstanbul uyanmasın, uyusunlar sen uyu kimseler uyanmasın, saklasınlar uyusun ümitleri büyüsün.
11. Attilâ İlhan’ın şiir anlayışı göz önünde bulundurulduğunda şairle şiir arasında nasıl bir ilişki kurabilirsiniz? Dizelerden örnek vererek açıklayınız.
- Cevap: Şair toplumcu gerçekçi sanat anlayışını ve sosyalist dünya görüşüne şiire yansıtmıştır. Şiiri amacına araç olarak kullanmış ve toplumsal fayda peşindedir. İçerik yönünde olduğu gibi şekil ve üslup yönünden de şiir, şairini yansıtır. Özgün ve zengin imgeleri, benzetmeleri, sosyalist görüşüne rağmen bireysel romantizmi, mizacından dolayı aşırılığa ve şiddete meyilli oluşu üslubunu etkilemiştir.
12. Okuduğunuz şiirde dönemin sosyal gerçekliğini yansıtan unsurlara yer verilmiş midir? Açıklayınız.
- Cevap: İstanbul halkının Cibali, Fatih, Karagümrük gibi fakir semtlerine ve buranın küçük insanlarına ve hayatlarına tepkisizliği, ilgisizliği. Lokanta, fırın, berber gibi işyerleri; marangoz, şoför, biletçi gibi çalışanlar.
13. Şiirde ahenk, hangi unsurlarla sağlanmıştır? Şiirden örneklerle açıklayınız.
- Cevap: Şiir serbest ölçüyle yazılmış olsa da ahenk unsurları olarak uyak, redif, aliterasyon, asonans ve yinelemeler kullanılmıştır. Ayrıca şiirde noktalama işaretlerinin ve büyük harflerin kullanılmaması şiire çarpıcı ve farklı bir hava katmıştır. Edebi sanatlar da şiire derinlik katmıştır.
12. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 92 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
Yorum Yap